Retinol - co to za cudo?!

Retinol - składnik znany w kosmetyce już od lat 80 XX wieku. Jest to jeden z bardziej przebadanych surowców w kosmetologii, a do tego charakteryzujący się wysoką skutecznością i siłą działania.

Czym jest retinol?

To nic innego jak aktywna postać witaminy A, zaliczana do grupy karotenoidów. Prowitaminą A jest B-karoten i to poprzez jego syntezę w wątrobie wytwarzany jest retinol. Nie ma możliwości dostarczenia tego związku do organizmu bezpośrednio w czystej postaci np. przez pożywienie.

W kosmetyce używane są różne pochodne witaminy A, takie jak:

• kwas retinowy (tretynoina) - silne działanie, może wywoływać silne podrażnienia, działanie złuszczające, hamuje rogowacenie naskórka, pochodna - izotretionina jest często wykorzystywana w leczeniu różnych odmian trądziku, jako produkt na receptę

• palmitynian retinylu (INCI: Retinyl Palmitate) oraz octan retinylu (INCI: Retinyl Acetate) - w porównaniu z retinolem wykazują słabsze działanie, właściwości złuszczające, redukujące przebarwienia, regulujące wydzielanie sebum, zwiększenie elastyczności

• Beta-karoten (prowitamina A) - w kosmetykach pełni funkcję antyoksydantu i chroni przed wolnymi rodnikami, nadaje pomarańczowy kolor produktom

• retinal (INCI: Retinal) – aldehyd retinowy (retinoaldehyd) działa silniej niż palmitynian, za to jest słabiej drażniący niż kwas retinowy

Wszystkie pochodne witaminy A, za wyjątkiem jej prowitaminy wykazują podobne działanie na skórę, główne różnice to siła działania, potencjał drażniący oraz stabilność.

Dlaczego retinol to niezmiennie hit kosmetyczny?

Głównie ze względu na silne działanie anti-aging, ale także szerokie spektrum działania. Retinol oraz jego pochodne przy zastosowaniu na skórę wykazują następujące właściwości, które wiążą się z konkretnymi efektami:

• złuszczenie wierzchniej warstwy naskórka – wygładzenie powierzchni skóry, spłycenie drobnych zmarszczek

• przyśpieszenie odnowy naskórka poprzez regulacje podziałów komórkowych - pogrubienie naskórka i jego wzmocnienie

• stymulacja fibroblastów do syntezy kolagenu i elastyny – zwiększenie elastyczności i jędrności skóry

• zwiększenie ilości fibroblastów poprzez stymulacje ich podziałów – przywrócenie naturalnej gęstości skóry

• regulacja gruczołów łojowych – zapobiega powstawaniu zaskórników, izotretionina, która jest dostępna na receptę pomaga w walce nawet z zaawansowanym trądzikiem

• hamowanie aktywności tyrozynazy, przez co zapobiega przed gromadzeniem się melaniny – rozjaśnienie skóry i likwidacja przebarwień

• stymulacja angiogenezy – powstawanie nowych naczyń krwionośny oraz polepszenie obecnego stanu naczynek

Jak stosować retinol?

Retinol i jego pochodne są substancjami wrażliwymi na światło dlatego warto zwracać uwagę, aby opakowanie produktu było nieprzezroczyste. Dodatkowo retinol, ze względu na dość wysoki potencjał drażniący jest dodawany w kosmetykach w małych ilościach przez wzgląd na regulacje. Od 1 kwietnia 2024, retinol, palmitynian retinylu oraz octan retinylu w:

• w emulsjach do ciała dopuszczone są w maksymalnym stężeniu 0,03%

• produkty spłukiwane i niespłukiwane dopuszczone w maksymalnym stężeniu 0,3%

Ograniczenia nie dotyczą retinalu.

Ze względu na wysoką aktywność, przy kuracji retinoidami możemy spodziewać się wystąpienia podrażnień po aplikacji. Dlatego warto jest najpierw zacząć od małych stężeń, a następnie zastosować preparaty z wyższym dozowaniem retinolu (część producentów zaznacza jaka doza została zastosowana w produkcie). Preparaty polecamy stosować na noc. Przy aplikacji na dzień konieczna jest ochrona UV bez względu na porę roku. Biorąc pod uwagę natężenie słońca najbezpieczniej jest przeprowadzać kurację jesienią, zimą lub wczesną wiosną. Retinol ma właściwości fotouczulające, dlatego przy kontakcie z promieniowaniem UV, zamiast korzyści możemy przysporzyć sobie dodatkowych problemów. Pierwsze próby z retinoidami polecamy zacząć od lekko łagodniejszych form jak np. Retinyl Palmitate lub Retinyl Acetate. Gdy wystąpi podrażnienie i zaczerwienienie, nie zrażajmy się od razu. Dajmy skórze odpocząć 2-3 dni i po ustąpieniu objawów podejmijmy kolejną próbę. Nie stosujmy preparatów z retinoidami codziennie, a maksymalnie co drugi dzień. Pamiętajmy, że przy stosowaniu tej grupy produktów unikajmy preparatów z innymi silnie działającymi substancjami jak np. kwasy czy inwazyjnych zabiegów typu laser, chyba, że po konsultacji ze specjalistą.

Retinoidy bez wątpienia cechują się wysoką skutecznością, szerokim spektrum działania i silną aktywnością. Jak najbardziej preparaty z wykorzystaniem tej grupy są polecane przede wszystkim przy pierwszych oznakach starzenia, walce z przebarwieniami lub trądzikiem. Zastosowanie tego składnika wymaga jednak przemyślanego planu pielęgnacyjnego i odpowiedniego przygotowania.

Dla osób, które nie chcą zastanawiać się nad odpowiednim łączeniem składników i szukają prostych preparatów gotowych do aplikacji, możemy zarekomendować Bakuchiol. O tym surowcu pisałyśmy już wcześniej tutaj. Jest to roślinny odpowiednik dla retinolu, choć pod względem chemicznym to dwie różne substancje, to bakuchiol wykazuje znacznie mniejszy potencjał drażniący przez to wymaga mniejszej staranności przy doborze planu pielęgnacyjnego.